Geachte leden van de raad,

 

Wij bieden u de Jaarverslaggeving 2017 aan. Daarmee doen wij verslag van wat wij het afgelopen jaar hebben gedaan en hoeveel dit heeft gekost. We doen dat aan de hand van de u inmiddels bekende indeling in vier programma’s en verschillende paragrafen.

 

In 2018 eindigt de bestuursperiode 2014-2018. Daarom kijken wij niet alleen terug naar 2017. In het document ‘Blik op Barneveld 2014-2018’, dat u separaat wordt aangeboden, hebben wij in beeld gebracht wat er in de afgelopen bestuursperiode tot stand is gekomen. De gemeente en de samenleving hebben samen gebouwd aan de toekomst van Barneveld.

 

Voordat wij inhoudelijk stilstaan bij wat er op de verschillende beleidsterreinen is gebeurd, vatten wij het afgelopen begrotingsjaar graag kort voor u samen.

 

Wat deden we op het gebied van Participatie & Ondersteuning?

Op 1 januari 2015 werd de gemeente Barneveld verantwoordelijk voor de uitvoering van drie belangrijke zorgtaken: de Wet maatschappelijke ondersteuning, de Jeugdwet en de Participatiewet. We hebben ook het afgelopen jaar geprobeerd, onder het motto Zelf, Samen, Gemeente, onze inwoners optimale kansen te geven op het ontwikkelen of bevorderen van zelfstandigheid en daarmee op deelname aan de samenleving. Een aantal in het oog springende zaken waren:

 

• De aanpak van de laaggeletterdheid, want het beheersen van de Nederlandse taal is van groot belang om volwaardig te kunnen deelnemen aan de samenleving. Uit onderzoek bleek dat 11% van de Barnevelders moeite heeft met lezen of schrijven. We stelden, met de ketenpartners, een gezamenlijke visie op en er is een kwartiermaker aan het werk gegaan om de voorbereidingen voor een gedegen taalnetwerk te treffen.
• De participatie van – met name – statushouders, want ook voor hen geldt dat het beheersen van de taal in een werkomgeving de beste kans op een succesvolle integratie is.
• De lokale uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening, nadat eerder was besloten om Permar te ontbinden. We bereidden deze overgang per 1 januari 2018 samen met lokale aanbieders voor.
• Aandacht voor personen met verward gedrag, omdat we vinden dat hiervoor een goede aanpak nodig is.
• Onze zorg voor onze jeugd, zowel op het gebied van de jeugdhulp als op andere terreinen, zoals de ondersteuning van de Jongerenraad.
• Ons minimabeleid, waarbij we hebben onderzocht of de mensen die tot deze doelgroep behoren, weten welke regelingen beschikbaar zijn en hier ook gebruik van maken. We concludeerden dat dit het geval is. Het aantal mensen dat géén gebruik maakt van de beschikbare regelingen ligt met 8% ver onder het landelijke gemiddelde (van 20%).

 

We verwijzen u voor een uitgebreidere toelichting naar Programma 1 van deze Jaarverslaggeving 2017.

 

Wat deden we op het gebied van Bedrijvigheid & Bereikbaarheid?

De gemeente Barneveld blijft een dynamische en ondernemende gemeente. Het aantal bedrijven dat zich in Barneveld vestigde, nam opnieuw toe en ook het aantal arbeidsplaatsen breidde uit. Vorig jaar kon het bordje ‘Uitverkocht’ bij het bedrijventerrein Harselaar-Zuid worden opgehangen. In een relatief korte periode was het 34 hectare grote bedrijventerrein helemaal uitgegeven.

Het is belangrijk om te investeren in onze bedrijvige gemeente; een gezonde economie draagt bij aan het welvaarts- en voorzieningenniveau van de gemeente Barneveld. Belangrijk elementen zijn de lokale, brede en evenwichtige werkgelegenheid en bedrijvigheid. De gemeente Barneveld faciliteert ondernemers en zet in op een aantrekkelijk ondernemingsklimaat, een brede en evenwichtige bedrijvigheid en werkgelegenheid en een goede bereikbaarheid. Onze contacten met het bedrijfsleven zijn goed; we waren nog steeds MKB-vriendelijkste gemeente van Gelderland.

 

Wat die bereikbaarheid betreft, zijn we vorig jaar gestart met de aanleg van de Harselaartunnel tussen Barneveld en Voorthuizen. Daarnaast lobbyden we – opnieuw, met succes – voor een totaalaanpak van de aansluiting A1/A30; eind 2017 besloot de Tweede Kamer om de aansluiting in zijn geheel aan te pakken.

 

Overige zaken die vorig jaar onze aandacht vroegen, waren onder andere:

• Doorontwikkeling van het Poultry Expertise Centre;
• Aanpak van de fipronilaffaire;
• Ontwikkelingen op het gebied van de Railterminal Barneveld;
• Bestemmingsplan Harselaar-Centraal (voorheen ColumbizPark).

 

We verwijzen u voor een uitgebreidere toelichting naar Programma 2 van deze Jaarverslaggeving 2017.

 

Wat deden we op het gebied van de Woon- & Leefomgeving?

Vorig jaar werden – opnieuw – honderden nieuwbouwwoningen opgeleverd, bijvoorbeeld in Veller en De Burgt (Eilanden-Oost), Blankensgoed en Dwarsakker. Ook werden voorbereidingen getroffen voor de bouw van Holzenbosch en Wikselaarse Eng in Voorthuizen en de wijk Bloemendal in Barneveld. Zowel Wikselaarse Eng als Bloemendal wordt een gasloze wijk.

 

We hebben bij de woningbouwprogramma’s ook nadrukkelijk gekeken naar de verdeling tussen dure en goedkope koop- en huurwoningen: 37% van de opgeleverde woningen in 2017 betroffen huur- en koopwoningen in de goedkopere sector.

 

Overige ontwikkelingen in 2017 die het vermelden waard zijn:

• Het aantal woninginbraken daalde, al moeten we alert blijven. We trekken hierbij samen op met de wijkplatforms en de buurtwachten die her en der in de gemeente Barneveld zijn opgericht.
• We voerden het nieuwe afvalbeleid in dat erop is gericht om inwoners hun afval nog beter te laten scheiden. Door beter te scheiden, neemt de hoeveelheid restafval af en dus ook de verwerkingskosten. De afvalheffing hoeft zodoende niet omhoog.
• We besteedden veel aandacht aan energie & duurzaamheid en bereidden de aanpak van het energiezuiniger maken van onze eigen gebouwen voor.
• We zetten in op een stevige aanpak van de uitstoot van fijnstof. We deden en doen dat in samenwerking met buurgemeenten en brancheorganisaties.
• We hebben – vooral intern – stappen gezet om ons voor te bereiden op de invoering van de Omgevingswet in 2021.
• We hebben op veel plekken geïnvesteerd in onderwijs- en sportvoorzieningen en bereidden de nieuwe voorzieningen, waaronder de dorpshuizen, in Voorthuizen en Garderen voor.

 

We verwijzen u voor een uitgebreidere toelichting naar Programma 3 van deze Jaarverslaggeving 2017.

 

Wat deden we op het gebied van het Bestuur & Interne dienstverlening?

De rol van de gemeentelijke overheid verandert. Was de gemeente vroeger vooral de beleidsbepaler of de regisseur, tegenwoordig is de gemeente één van de netwerkpartners. Dat vraagt om een andere positie en om ander gedrag. De participatieve samenleving heeft ook gevolgen voor hoe de gemeente de dienstverlening wil vormgeven. In 2017 presenteerden wij een nieuwe website, die meer dan voorheen, is gericht op het online kunnen regelen van gemeentelijke producten. In het verlengde hiervan is gestart met het opzetten van een e-dienstverleningsconcept dat in 2018 verder vorm moet krijgen.

 

We verwijzen u voor een uitgebreidere toelichting naar Programma 4 van deze Jaarverslaggeving 2017.

 

Tenslotte

Het jaar 2017 – dat we met deze Jaarverslaggeving 2017 afsluiten – was het laatste volledige jaar van de huidige bestuursperiode. Immers, op 21 maart 2018 werd een nieuwe gemeenteraad gekozen. Als we achterom kijken, dan zijn we dankbaar voor het vele dat we met elkaar – samen met de gemeenteraad, de ambtelijke organisatie, onze inwoners, organisaties en ondernemers – tot stand hebben mogen brengen. We bedanken iedereen die hieraan – zowel op bestuurlijk vlak als op het gebied van de uitvoering – een bijdrage heeft geleverd. De ontwikkelingen die zijn uitgevoerd of waarvoor de voorbereidingen werden getroffen, vormen naar onze mening een mooie basis voor een nieuwe bestuursperiode waarin het welzijn van onze inwoners – jong én oud – en ondernemers de drijfveer vormt om iedere dag opnieuw ons voor Barneveld in te zetten.

Inleiding

We sluiten het jaar af met een positief saldo van € 1,1 miljoen. In de vastgestelde maandrapportage van december 2017 gingen we nog uit van een verwacht positief saldo van € 1,0 miljoen. In hoofdstuk 2 lichten we het ontstane verschil ten opzichte van de maandrapportage van december nader toe.

 

Ontwikkelingen binnen het sociaal domein.

In november 2017 is besloten, bij de budgetbijstelling van het sociaal domein, om een bedrag van € 2,6 miljoen (€ 3,0 miljoen tekort op Jeugdhulp, € 0,4 miljoen overschot op de andere onderdelen van het Sociaal domein) te onttrekken aan de reserve Sociaal domein voor dekking van het tekort op Jeugdhulp. De eerdere meerjarenprognose van begin januari 2017, die besproken is in de commissie Samenleving van 18 januari 2017, prognosticeerde al dat de beschikbare middelen vanaf 2017 ontoereikend zijn. Dit komt door de terugloop aan middelen voor Wmo-taken en de stijgende uitgaven voor Jeugdhulp. Het tekort op Jeugdhulp is in het laatste kwartaal verder opgelopen met € 456.000. Voor een nadere toelichting op dit tekort verwijzen wij u naar het onderdeel verschillenanalyse in de jaarverslaggeving.

 

Vanwege de tekorten is er in de afgelopen jaren intensief gelobbyd bij het rijk om het hiaat aan inkomsten voor instellingsvoogdij (woonplaatsbeginsel) structureel te repareren. De meicirculaire resulteerde in een succesvolle uitkomst van deze lobby door een verhoging van het budget met € 2,7 miljoen en een wetswijziging per 2019 voor het woonplaatsbeginsel. Het toegekende budget vanaf 2018 in de meicirculaire paste nagenoeg bij het totaal uitgavenpatroon voor Jeugdhulp volgens de prognoses van het tweede en van het derde kwartaal in het afgelopen jaar. De laatste kostenstijging voor zorg in natura zet het beschikbare budget voor 2018 weer onder druk. De verwachting is dat de beschikbare middelen voor 2018 ontoereikend zijn voor de werkelijke kosten. Bij gelijkblijvende totale uitgaven voor Jeugdhulp in 2018 (ten opzichte van 2017) is de prognose van het tekort € 1,2 miljoen. Voor de jaren daarna beïnvloedt de wijziging van het woonplaatsbeginsel de prognose. De verwachting is dat de komende meicirculaire duidelijkheid geeft over de gewijzigde inkomsten vanaf 2019. We benadrukken nogmaals hoe lastig het blijft om de uitgaven van Jeugdhulp te voorspellen. Gezien de toekomstige verwachtingen zoals hierboven geschetst, stellen we voor het nadelige verschil van € 456.000 te dekken uit het rekeningresultaat en niet uit de reserve sociaal domein.

 

Ontwikkeling schuldpositie

Uit de balansratio’s blijkt dat de solvabiliteit in 2017 verder is verbeterd (21%) en voldoet aan de gestelde norm van 20%. Dit betekent dat de groei van de algemene reserve gestaag doorzet. Voor wat betreft de netto schuldquote komt deze uit op het begrote percentage en betekent een beperkte stijging ten opzichte van 2016 als gevolg van gepleegde investeringen.  

 

We constateren dat de netto schuldquote nog niet aan de door ons gewenste norm voldoet. Daaruit concluderen we dat wij behoedzaam met de financiële middelen om moeten blijven gaan en vooral gericht zullen blijven op het aflossen van onze schulden.

 

Ontwikkeling weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen heeft het afgelopen jaar een gunstige ontwikkeling doorgemaakt en komt eind 2017 uit op een ratio van 1,8 ten opzichte van de laatste peiling van een halfjaar geleden bij de Programmabegroting 2018. Deze waarde ligt tussen de optimale en maximale bandbreedte in. Het voorstel is om het positieve resultaat van 2017 toe te voegen aan de algemene reserve. Voor een nadere toelichting op het weerstandsvermogen: zie paragraaf 2.

 

Grondexploitaties

Het financiële resultaat op de grondexploitaties over 2017 is positief. Dit positieve resultaat bestaat uit meerdere factoren. Er zijn in het afgelopen jaar 8 grondexploitaties afgesloten met een gezamenlijk resultaat van €1,83 mln positief. In dit bedrag is tevens een vrijval van de verliesvoorziening van de betreffende projecten opgenomen. U heeft als raad hierover in maart 2018 een besluit genomen. Verder is er rekening gehouden met een bedrag aan af te dragen vpb (vennootschapsbelasting) ad €106.000,-.

 

Tevens hebben we op een viertal complexen een tussentijdse winstneming kunnen boeken voor in totaal € 2,40 miljoen. Ook voor deze tussentijdse winstnemingen is een reservering gemaakt van voor af te dragen vpb ad € 600.000. Het feitelijk te betalen bedrag aan vpb wordt later dit jaar bepaald nadat er definitief duidelijkheid bestaat omtrent de methodiek van de fiscale winstbepaling.

Alle grondexploitaties zijn geactualiseerd en in een Meerjaren Prognose Grondexploitaties (MPG) opgenomen. Deze actualisaties leiden, evenals vorig jaar, tot mutaties in de getroffen verliesvoorziening. De bijstelling van deze voorziening leidt per saldo tot een geringe verhoging van €165.000.

Verder is het project Eilanden-Oost afgesloten met een verlies van € 36.000.

 

In totaal laten de grondexploitaties over 2017 een positief resultaat ten opzichte van de aangepaste begroting van € 1,6 miljoen zien. Dat geeft een voordelig effect op het resultaat van de jaarrekening. Het MPG (meerjarenprognose grondexploitaties) is gebruikt ter onderbouwing van de jaarrekening en onder meer gebruikt voor bijlagen 2 en 3. In bijlage 2 vindt u de geactualiseerde gegevens van de grondexploitaties. In bijlage 3 vindt u het verloop van de verliesvoorziening per complex. In het MPG, dat u ter kennisname wordt aangeboden, vindt u een nadere uitwerking op complex-niveau. In paragraaf 5 wordt verder ingegaan op het grondbeleid en de ontwikkeling in te verwachten resultaten. Met het vaststellen van de jaarverslaggeving vragen wij u de te verwachten resultaten van de grondexploitaties op eindwaarde vast te stellen. Tevens wordt u verzocht om de tussentijdse winstneming en het afsluiten van project Eilanden-Oost vast te stellen.

 

Reserve egalisatiefonds riolering GRP

Naast het vaststellen van de voorzieningen, stelt de raad ook de hoogte van de reserves vast. Voor de bekostiging van de uitvoering van de maatregelen uit het Gemeentelijk Riolerings Plan is een Reserve egalisatiefonds vastgesteld. Gebleken is dat door een aanpassing van de fasering van de projecten een bedrag van € 602.000 niet is besteed, met als gevolg lagere afschrijvingen en rente dan aanvankelijk was begroot. Dit administratieve verschil wordt gecorrigeerd.

Per saldo is een bedrag van € 588.000 vanuit de inkomsten toegevoegd aan de reserve. Het eindsaldo van de reserve komt door deze toevoeging uit op € 1.483.000,-.

De jaarverslaggeving 2017 bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. De hierin opgenomen jaarrekening en het hierin opgenomen jaarverslag zijn gecontroleerd door BakerTillyBerk en de goedkeurende controle verklaring is in de rapportage opgenomen.  

 

Wij stellen u voor:

1.            De jaarverslaggeving 2017 vast te stellen;

2.            De te verwachten resultaten van de grondexploitaties op eindwaarde vast te stellen;

3.            De verliesvoorziening grondexploitaties met een verhoging van €165.000 vast te stellen;

4.            Het grondexploitatieproject Eilanden-Oost af te sluiten en het resultaat ervan vast te stellen op € 36.000,- negatief;

5.            Het saldo van baten en lasten op de rioleringstaken ad € 588.000 te storten in de reserve egalisatiefonds GRP;

6.            Het positieve resultaat over 2017 ad €1.092.000 toe te voegen aan de algemene reserve;

7.            Décharge te verlenen aan het college van Burgemeester en wethouders voor het gevoerde beleid.

 

Burgemeester en wethouders van Barneveld,

 

 

H.F.B. van Steden                                                               J.W.A. van Dijk

Secretaris                                                                            Burgemeester