Geachte leden van de raad,

 

Voor u ligt de Jaarverslaggeving 2016. Wij doen hierin – zoals de naam al aangeeft – verslag van wat wij het afgelopen jaar hebben gedaan en hoeveel dit heeft gekost. Voordat wij inhoudelijk stilstaan bij wat er op de verschillende beleidsterreinen is gebeurd, vatten wij het afgelopen begrotingsjaar graag kort voor u samen.

 

2016...het jaar waarin wij zorgden...

Wij hebben – na de invoering van de drie grote zorgtaken per 1 januari 2015 – samen met onze inwoners, maatschappelijke (welzijns)organisaties en ondernemers gewerkt aan een samenleving waarin zoveel mogelijk mensen kunnen (blijven) meedoen. Vorig jaar ging de aandacht daarbij met name uit naar de statushouders die zich in Barneveld vestigden. Wij zijn, zoals u weet, verantwoordelijk voor de opvang, huisvesting en integratie/participatie van statushouders in onze samenleving. Naast de stevige opgave op het gebied van de huisvesting (zie ook verderop in deze aanbiedingsbrief), hebben wij ook ingezet op een actieve integratie – in het bijzonder door middel van taalstages – in onze gemeenschap.

 

Vorig jaar stond ook in het teken van het beëindigen van het gemeenschappelijke samenwerkingsverband Permar en het lokaal uitvoeren van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw).

 

Wij zijn in mei gestart met het opstellen van een plan om huiselijk geweld en kindermishandeling aan te pakken. Helaas komt dat ook in onze gemeente voor. Wij werken – samen met professionals – aan een veilige woon- en leefomgeving voor iedereen; in het bijzonder voor onze kinderen. Wat dat betreft, werden wij in 2016 onaangenaam verrast door de omvang van de financiële gevolgen van het zogeheten woonplaatsbeginsel met betrekking tot de jeugdzorg. Wij huisvesten met name in De Glind – maar ook elders – jongeren die om één of andere reden uit huis zijn geplaatst. De landelijke regeling ‘straft’ gemeenten als Barneveld voor deze opvang. Wij zijn en blijven in overleg met Den Haag om de ongelijkheid in dezen weg te nemen. De huidige signalen stemmen ons positief.

 

Wij zien – terugkijkend op het jaar dat achter ons ligt – dat het sociaal domein steeds meer vorm krijgt en dat we ons – samen met zorgpartners, zoals bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin Barneveld – inzetten voor een integrale aanpak.

 

2016...het jaar waarin wij werkten

De gemeente Barneveld is en blijft een dynamische, groeiende gemeente. De economische crisis ligt achter ons en de economische groei is merkbaar. Vorig jaar steeg het aantal bedrijven van 5.520 naar 5.740 en het aantal arbeidsplaatsen van 31.140 in 2015 naar 31.960 in 2016.

 

Voor de (groeiende en uitbreidende) bedrijvigheid is ook ruimte nodig. Eind 2015 startte de grondverkoop van het 34 hectare grote bedrijventerrein Harselaar-Zuid. Eind vorig jaar was driekwart van Harselaar-Zuid verkocht of onder optie; hét bewijs dat er veel behoefte is aan bedrijfsgrond in Barneveld. Wij hebben de uitspraak van de Raad van State voor de locatie Columbiz Park recent ontvangen en informeren u binnenkort over wat wij ons voor de komende periode met betrekking tot het vervolg voorstellen. Voor wat betreft de bedrijventerreinen kan nog worden gemeld dat wij vorig jaar – met het oog op het vast te stellen Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB) – nader onderzoek hebben uitgevoerd als het gaat om het accommoderen van de lokale vraag (Voorthuizen, Stroe) naar bedrijfsterreinen.

 

Het is – vanwege de groei en de dynamiek – ook belangrijk dat Barneveld goed bereikbaar is en blijft. In 2016 is opnieuw stevig ingezet op de lobby voor een spoedige aanpak van de aansluiting A1/A30. Gelukkig besloot de Tweede Kamer, daags voor het kerstreces, dat er (door de regio) een onderzoek moet worden uitgevoerd én maakte € 10 miljoen vrij als bijdrage voor de aanpak van deze aansluiting. Niet alleen op Rijksniveau wordt gewerkt aan een betere bereikbaarheid van Barneveld en de regio; ook op andere plekken treffen wij voorbereidingen voor een optimale infrastructuur. Zo startte op 2 januari jl. de bouw van de Harselaartunnel en werd al eerder – mede vanwege de omleidingsroute tijdens de tunnelbouw – de nieuwe, doorgetrokken, Hanzeweg naar de Wesselseweg gerealiseerd. In 2016 werden ook eerste verkenningen uitgevoerd naar de aanleg van een nieuwe oostelijke rondweg om Barneveld (Scherpenzeelseweg – Wesselseweg).

 

De regio – hierboven al even aangehaald – is voor Barneveld een belangrijk samenwerkingsverband. Regio FoodValley stond in 2016 meer dan ooit in het teken van de verdergaande samenwerking tussen de drie o’s van de Triple Helix: overheid, onderwijs en ondernemers. De Strategische Agenda van Regio FoodValley beschrijft op welke manier de drie o’s elkaar kunnen versterken.

 

Naast de samenwerking in het verband van Regio FoodValley hebben wij vorig jaar ook nadrukkelijk contact gezocht en onderhouden met Regio Amersfoort, mede ook vanwege de ontwikkelingen rondom de A1 en de komende werkzaamheden aan Knooppunt Hoevelaken.

 

2016...het jaar waarin wij woonden...

De gemeente Barneveld blijft een aantrekkelijke gemeente om te wonen. Vorig jaar werden opnieuw honderden nieuwe woningen gebouwd. Met name in de kernen Barneveld en Voorthuizen werden de meeste nieuwe woningen opgeleverd (Veller, De Burgt, Blankensgoed en diverse inbreidingslocaties), maar ook in andere dorpen werd gebouwd (zoals Kootwijkerbroek, Zwartebroek en Stroe).

 

Uit onderzoek is gebleken dat de komende jaren behoefte is aan zo’n 3.500 nieuwe woningen. Het is daarbij wel van belang om vraag en aanbod zo goed mogelijk in balans te houden. Wij hebben daarom vorig jaar – met succes – het beproefde concept van ‘faseren en doseren’ van onze woningmarkt voortgezet. De basis daarvoor ligt in de vorig jaar – op interactieve wijze – opgestelde Woonvisie.

 

Een veilige en duurzame woonomgeving draagt in belangrijke mate bij aan het woongenot van onze inwoners. Ook vorig jaar is – samen met onze veiligheidspartners – gewerkt aan een veilige woon- en leefomgeving. De oprichting van steeds meer Whatsappgroepen zorgt ervoor dat ook inwoners op een actieve manier zijn betrokken bij hun omgeving. Vorig jaar steeg het aantal Whatsappgroepen tot 140.

 

Vorig jaar stelde u het beheer- en onderhoudsplan voor de wegen in Barneveld vast. U hebt daarbij aangegeven dat u de kwaliteit en het onderhoud van de wegen naar een hoger plan wilde tillen dan oorspronkelijk door ons was voorgesteld. Wij zijn hiermee aan het werk gegaan en eind vorig jaar kon al worden begonnen met de uitvoering van dit beleid. Concreet betekent dit dat een aantal werkzaamheden uit dit plan een jaar naar voren is geschoven.

 

Ook op het gebied van onderwijs- en sportvoorzieningen werd in het afgelopen jaar het nodige werk verzet of in gang gezet. Het schoolgebouw van Rehoboth onderwijs en zorg werd in gebruik genomen en het plan voor de verhuizing van de Koningin Julianaschool (naar het Sportpark Oosterbos) werd geconcretiseerd. Met SDVB werd de bouw van 8 nieuwe kleedkamers voorbereid.

 

2016...het jaar waarin wij bestuurden...

De omvang van de gemeentelijke organisatie is – na verschillende verzelfstandigingsoperaties – op een stabiel niveau van 380 medewerkers gekomen. De afgelopen jaren is het ziekteverzuim gedaald en bedraagt momenteel 4%.

De gemeente Barneveld heeft in 2016 kaders vastgesteld voor de (e-)dienstverlening en aangegeven welke kanalen daarvoor met name worden ontwikkeld. Een nieuwe website – waarbij meer dan vroeger aandacht is voor de dienstverleningsfunctionaliteit – is in 2016 in gang gezet. Naar verwachting is deze nieuwe website op 1 april 2017 live gegaan.

De gemeenteraad – als hoogste bestuursorgaan van de gemeente Barneveld – vergaderde in 2016 op de gebruikelijke wijze. De invoering van live-uitzending droeg er onder andere toe bij dat belangstellende inwoners/belanghebbenden de commissie- en raadsvergaderingen thuis live kunnen volgen of later kunnen terugkijken. Hier is in 2016 ook gebruik van gemaakt. Gemiddeld volgen ruim 200 personen per maand deze vergaderingen live of kijken deze later terug. 

 

Tenslotte

Het jaar 2016 ligt achter ons. Een jaar waarin we – op verschillende manieren, met tal van inwoners, inwonersgroepen, maatschappelijke organisaties, ondernemers en andere overheden – hebben mogen werken aan de toekomst van de gemeente Barneveld. Op macroniveau – als het gaat om grootschalige investeringen op het gebied van wonen en werken, maar ook op microniveau – als het gaat om de zorg om en het welzijn van onze inwoners – jong en oud, autochtoon of allochtoon – of naar hier gevlucht op zoek naar een nieuw thuis. We hebben dat gedaan in het besef dat wij geroepen zijn om ons dag in, dag uit, samen met onze medewerkers en met uw raad, daarvoor in te spannen.

 

Voor een uitgebreider overzicht van speerpunten die vorig jaar zijn uitgevoerd, verwijzen wij u graag naar de verschillende programma’s.

 

Resultaat 2016

We sluiten het jaar af met een positief saldo van € 3,2 miljoen. In de vastgestelde maandrapportage van december 2016 gingen we nog uit van een verwacht positief saldo van € 3,0 miljoen. In hoofdstuk 2 lichten we het ontstane verschil ten opzichte van de maandrapportage van december van € 0,2 miljoen nader toe. Daar wordt per afwijkende post vermeld waardoor het verschil is ontstaan.

 

Ontwikkeling decentralisaties

In voorgaande jaren is voor uitvoering van de nieuwe decentralisatie taken een reserve sociaal domein ingesteld en verder opgebouwd. Het doel van deze reserve is het creëren van een zachte landing voor de decentralisaties en het mogelijk maken van innovaties. Het opgebouwde bedrag in de reserve is per balansdatum € 5,8 miljoen. Begin 2017 hebben wij de meerjarenprognose sociaal domein geactualiseerd en de raad hierover geïnformeerd. Uit de prognose bleek het tekort in de periode 2017-2021 cumulatief uit te komen op € 5,5 mln in plaats van de € 2,2 mln waar we in november 2016 nog van uit gingen. De reserve sociaal domein kan voor het dekken van deze verwachte tekorten ingezet worden.

 

In december 2016 heeft u besloten een bedrag van € 3,2 miljoen terug te laten vloeien naar de incidentele begrotingsruimte (algemene middelen). Deze € 3,2 miljoen bestond voor € 1,4 miljoen uit middelen voor de uitvoering van de decentralisatie taken. Op basis van de cijfers per eind februari 2017 blijkt dat er, ten opzichte van de prognose begin 2017, een aanvullende tegenvaller is van bijna  € 1,2 miljoen op de kosten van Jeugdhulp. In de financiële analyse, onderdeel 2 van dit jaarverslag, wordt hier nader op ingegaan. Gezien de eerdere toevoeging aan de incidentele begrotingsruimte en gezien de toekomstige verwachtingen zoals hierboven geschetst, stellen we voor dit nadelige verschil te dekken uit het rekeningresultaat, en niet uit de reserve sociaal domein.

 

De conclusie is dat de totale uitgaven voor de uitvoering van de decentralisatie taken in 2016 per saldo passen bij de daarvoor beschikbaar gestelde middelen door het rijk. Dit is met inbegrip van een incidentele vorming van de voorziening voor de liquidatie van Permar van € 1,2 miljoen.  

 

Zoals hierboven reeds gemeld voldeed in eerste instantie de stand van de reserve sociaal domein om de geprognosticeerde tekorten in de periode 2017-2021 te kunnen dekken. Deze prognose was gebaseerd op de cijfers van drie kwartalen. De structurele effecten van het extra tekort in het vierde kwartaal willen wij doorrekenen in een nieuwe meerjarenprognose. Deze doorrekening zullen wij doen na ontvangst van informatie over de extra inkomsten. De intensieve lobby richting het ministerie en de VNG heeft geleid tot een toezegging voor een incidentele compensatie voor het hiaat van instellingsvoogdij. In de meicirculaire verwachten wij nadere informatie over deze compensatieregeling. Op het moment dat er meer duidelijkheid is over de extra inkomsten zullen wij u hierover informeren en de meerjarenprognose actualiseren.

 

Ontwikkeling schuldpositie

Uit de balansratio’s blijkt dat de solvabiliteit in 2016 verder is verbeterd en voldoet aan de gestelde norm van 20%. Dit betekent dat de groei van de algemene reserve gestaag doorzet. Voor wat betreft de netto schuldquote zet de dalende trend zich verder door in 2016. De trend van deze beide kengetallen geven aan dat we bewuste keuzes maken om onze balans financieel gezonder te krijgen.  

 

We constateren dat de netto schuldquote nog niet aan de door ons gewenste norm voldoet. Daaruit concluderen we dat wij behoedzaam met de financiële middelen om moeten blijven gaan en vooral gericht zullen blijven op het aflossen van onze schulden.

 

Ontwikkeling weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is met een huidige waarde van 1,2 gelijk gebleven ten opzichte van de laatste peiling, een half jaar geleden bij de Programmabegroting 2017. Deze waarde is gelijk aan de minimale streefwaarde en blijft nét binnen de optimale bandbreedte. Als we, conform het voorstel, het positieve resultaat van 2016 storten in de algemene reserve, zal deze waarde iets hoger uitvallen. Voor een nadere toelichting op het weerstandsvermogen: zie paragraaf 2.

 

Grondexploitaties

Het resultaat op de grondexploitatie over 2016 bedraagt € 2,4 miljoen voordelig. Dit positieve resultaat bestaat uit meerdere factoren. Zo sluiten we vier complexen af met in totaal  een positief resultaat van € 1,5 miljoen. Tevens hebben we op een vijftal complexen een voorlopige winstneming kunnen boeken voor in totaal € 1,5 miljoen.  Daarnaast zijn alle grondexploitaties geactualiseerd en in een Meerjaren Prognose Grondexploitaties (MPG) opgenomen. Deze actualisaties leiden, evenals vorig jaar, tot mutaties in de getroffen verliesvoorziening. De bijstelling van deze voorziening leidt per saldo tot een verhoging van € 0,6 miljoen.

In totaal geeft het geheel een positief resultaat van € 2,4 miljoen. Dat geeft een voordelig effect op het resultaat in de jaarrekening. Het MPG is gebruikt ter onderbouwing van de jaarrekening en onder meer gebruikt voor bijlagen 2 en 3. In bijlage 2 vindt u de geactualiseerde gegevens van de grondexploitaties. In bijlage 3 vindt u het verloop van de verliesvoorziening per complex. In het MPG, dat u ter kennisname wordt aangeboden, vindt u een nadere uitwerking op complex niveau. Met het vaststellen van de jaarverslaggeving vragen wij u tevens de te verwachten resultaten van de grondexploitaties op eindwaarde vast te stellen. In paragraaf 5 wordt verder ingegaan op het grondbeleid en de ontwikkeling in te verwachten resultaten.

De jaarverslaggeving 2016 bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. De hierin opgenomen jaarrekening en het hierin opgenomen jaarverslag zijn gecontroleerd door BakerTillyBerk en de goedkeurende controle verklaring is in de rapportage opgenomen.  

 

Wij stellen u voor:

1.            De jaarverslaggeving 2016 vast te stellen;

2.            De te verwachten resultaten van de grondexploitaties op eindwaarde vast te stellen plus de verhoging van de verliesvoorziening grondexploitaties met € 576.000;

3.            Het positieve resultaat over 2016 ad € 3.177.000 te storten in de algemene reserve;

4.            Décharge te verlenen aan het college van Burgemeester en wethouders voor het gevoerde beleid.

 

Burgemeester en wethouders van Barneveld,

 

 

D. Bakhuizen                                                                      J.W.A. van Dijk

Secretaris                                                                            Burgemeester